Để có một chuyến đi trọn vẹn và an toàn, ngoài chuẩn bị cho mình những vật dụng cần thiết thì việc lựa chọn một đôi giày leo núi và trekking chuyên dụng là vô cùng quan trọng. Làm sao để chọn được một đôi giày tốt và phù hợp cho chuyến dã ngoại của mình? Những tiêu chí chọn giày leo núi, giày trekking nào cần phải xem xét qua? Hãy cùng Viettrekking điểm qua những cách chọn giày leo núi, giày trekking phù hợp cho chuyến đi sắp tới của bạn.
Thế nào là một đôi giày leo núi, giày trekking tốt?
Có nhiều bạn thường nghĩ rằng bất kỳ đôi giày nào cũng có thể đi leo núi, đi trekking. Tuy nhiên sự thật có phải như vậy không?
Các đôi giày thời trang thường chú trọng về thiết kế bắt mắt, hiện đại, tuy nhiên những đôi giày này lại chỉ phù hợp để bạn mang đi dạo trong thành phố hơn là việc chọn cho một chuyến đi xa bởi kết cấu không chắc chắn, dễ hư hỏng, không ôm chân…
Những đôi giày thể thao thuộc thương hiệu nổi tiếng được chú trọng vế kết cấu, được cải tiến về độ siêu nhẹ và bền, điều giúp bạn có thể dễ dàng hơn khi di chuyển.
Vậy liệu một đôi giày bình thường có thể giúp bạn chinh phục một ngọn núi hay cho một chuyến trekking dài hơi?
Câu trả lời là HOÀN TOÀN CÓ THỂ. Giày leo núi cũng như những trang phục, thiết bị outdoor chuyên dụng khác chỉ giúp bạn cảm thấy dễ dàng, thoải mái và an toàn hơn khi chinh phục những cung đường khó khăn chứ không quyết định việc bạn có làm được hay không, điều quan trọng hơn đó là ý chí và khả năng cũng như thể lực của mỗi người. Tuy nhiên, đó là Ý KIẾN CHỦ QUAN.
Bởi những đôi giày này thường chỉ phù hợp sử dụng trong những chuyến đi tới các địa điểm có địa hình đơn giản mà thôi. Với những địa hình khó khăn nhiều sỏi đá hay gồ ghề, đặc biệt là ở rừng núi và với những ai yêu thích leo núi thì giày thể thao thông thường này không thể đáp ứng cũng như không phù hợp. Đối với những người không chuyên thì lời khuyên đúng đắn nhất là nên trang bị tất cả những thứ cần thiết để đảm bảo cho chuyến đi của các bạn sẽ thành công.
Một đôi giày leo núi du lịch tốt hội tụ đầy đủ những yếu tố cơ bản như sau:
- Khả năng chống thấm nước của giày leo núi, giày trekking.
- Đế giày có tính chống trơn trượt của giày leo núi, giày trekking.
- Chất liệu bên ngoài có tính thẩm mỹ cũng như độ bền sử dụng.
- Các lớp lót bên trong của giày leo núi, giày trekking.
- Chọn giày leo núi trekking cổ thấp hay cổ cao?
- Size giày phù hợp với người sử dụng.
Trên đây vừa là một số yếu tố để đánh giá một đôi giày tốt đồng thời cũng là những điều quan trọng mà bạn cần để ý tới trong cách chọn giày leo núi.
Cách chọn giày leo núi, giày trekking phù hợp
1. Khả năng chống thấm nước
Các địa điểm leo núi hay hiking, trekking thường có địa hình đa dạng: đường gồ ghề nhiều sỏi đá hay nơi có sông suối, bùn lầy… chính vì vậy mà tính chống thấm nước luôn được người dùng đặc biệt quan tâm khi chọn giày hay bất cứ vật dụng outdoor nào khác. Đây cũng chính là điểm khác biệt giữa những dòng giày leo núi chống nước với giày thể thao thông thường.
Khi lựa chọn bạn hãy quan tâm tới những sản phẩm được sản xuất theo công nghệ GORE-TEX® Surround® Technology đặc biệt – loại công nghệ chất liệu được rất nhiều hãng sử dụng, ít phổ biến hơn như Sympatex, Comfortex… trừ một số hãng lớn có tên tuổi sử dụng những công nghệ vật liệu riêng của họ như Jack Wolfskin với Texapore, Mc.Kinley với Aquamax, Columbia với Omni… nhưng nhìn chung tất cả các công nghệ trên đều có đặc điểm chung là chống thấm 1 chiều (tức là ngăn không cho nước thấm từ ngoài vào trong nhưng vẫn có thể thoát hơi ra ngoài, giúp thông thoáng). Ưu điểm của công nghệ này chính là chúng có khả năng chống thấm một chiều: những đôi giày trekking chống nước có khả năng ngăn không cho nước từ bên ngoài thấm vào, nhưng song song đó hơi ẩm từ trong giày vẫn có thể thoát ra bên ngoài một cách dễ dàng.
Làm sao để biết đôi giày có chống thấm hay không? Để kiểm tra xem giày có chống thấm hay không ta nhìn vào lưỡi gà (phần trên đệm trên mu bàn chân, chính giữa 2 hàng lỗ xỏ dây) xem có được nối liền với thân giày hay không, nếu 2 phần này liền nhau thì khả năng lớn giày đó sử dụng công nghệ chống thấm nước. Thiết kế kín liền khối là yêu cầu bắt buộc đối với một đôi giày chống thấm nước, thiết kế này ngăn không cho nước chảy xuyên qua các lỗ xỏ dây vào giày.
2. Chọn giày leo núi, giày trekking cổ thấp hay cổ cao?
Đây hẳn là câu hỏi mà có rất nhiều người thắc mắc nếu như lần đầu tiên đi leo núi, trekking, hiking. Mỗi một kiểu dáng này lại có những ưu và nhược điểm khác nhau, để lựa chọn thì ta cần hiểu rõ được đặc điểm, tính năng của các loại cổ giày. Giày cổ thấp thường thích hợp với những người chuyên nghiệp, cần sự linh hoạt, những chuyến đi nhẹ nhàng, vào mùa khô, nóng, đạp xe, đi bộ…
2.1. Low cut (Cổ thấp): Loại giày cổ thấp này phù hợp với các chuyến đi bộ đường dài bởi chúng thường mang lại sự linh hoạt, thoải mái tối đa, đặc biệt đối với những người mới bắt đầu. Cũng có nhiều người đi du lịch dã ngoại chọn giày chạy bộ đường mòn (trail-running shoes) để sử dụng cho những chuyến đi dài.
- Ưu điểm của giày cổ thấp: Giày cổ thấp (dưới mắt cá) hỗ trợ cổ chân vận động thoải mái, dễ dàng và không bị gò bó. Thiết kế giày cổ thấp thường nhẹ nên tạo được cảm giác linh hoạt.
- Nhược điểm của giày cổ thấp: Các vấn đề thường gặp phải của giày cổ thấp đó là dễ dính nước, bụi đất, sình bùn bởi giày thấp hơn cổ chân sẽ không che chắn hết được. Khi vận động mạnh như chạy, nhảy, hoặc nếu bạn mang ba lô nặng trên lưng mà đôi giày lại không ôm vừa khít chân thì rất có khả năng gót chân bạn sẽ thường xuyên bị trượt ra. Đồng thời, việc cổ giày dưới mắt cá đồng nghĩa với việc sẽ không còn gì bảo vệ mắt cá bạn nữa, nguy cơ bị trật cổ chân là khá cao khi đi ở những địa hình phức tạp, nhất là với những người không chuyên.
2.2. Mid cut (Cổ ngang mắt cá – Cổ lửng): Giày cổ lửng thường được sử dụng cho chuyến đi bộ dài ngày, mạo hiểm một chút, hoặc khi mang vác một ba lô khá nặng. Giày cổ lửng được ựa chuộng vì chúng khắc phục được tương đối tốt các hạn chế của giày cổ thấp, có độ linh hoạt cao và yêu cầu ít thời gian chạy rà.
- Ưu điểm của giày cổ lửng: Đây thường là loại được ưa chuộng vì được thiết kế đến mắt cá chân giúp hạn chế tình trạng sỏi đá hay bùn đất bám vào bên trong, điều này giúp khắc chế được tương đối tốt những điểm yếu của giày cổ thấp, bảo vệ khá tốt chân bạn khỏi bụi, đất, cát, nước, bùn sình và cũng góp phần hạn chế khả năng bị trật cổ chân trong quá trình di chuyển tới những nơi có địa hình không bằng phẳng.
- Nhược điểm của giày cổ lửng: Giày cổ lửng có khả năng hỗ trợ và độ bền kém hơn dòng giày dã ngoại.
2.3 High cut (Cổ cao qua mắt cá – boots): Giày cổ cao chính là giải pháp tối ưu với những người không chuyên khi thực hiện những chuyến đi rất dài và gian khổ với ba lô siêu nặng trên lưng hoặc khi đối mặt với những cung đường xấu, gồ ghề.
- Ưu điểm của giày cổ cao: Giày cổ cao bảo vệ chân bạn rất tốt, ngăn đất, cát, bùn sình và nước lọt vào giày. Đồng thời, giày cổ cao sẽ giúp bảo vệ cổ chân của bạn tránh được việc bị đau nghiêm trọng khi lỡ một bước nào đó.
- Nhược điểm của giày cổ cao: Việc cổ giày cao trên mắt cá sẽ làm giảm sự linh hoạt của cổ chân, đối với những người không chuyên và mới mang lần đầu sẽ cảm thấy không quen và rất khó chịu vì sự gò bó của giày cổ cao. Vì thế nếu bạn quyết định chọn một đôi giày cổ cao cho chuyến đi của mình mà trước đó chưa từng mang loại này thì nên đi mua trước đó khoảng 1 – 2 tuần, sau đó mang nó hàng ngày khi đi làm, đi học để chân bạn quen với cảm giác đó, điều này sẽ giúp chuyến đi của bạn được hoàn hảo hơn.
3. Đế giày có tính chống trơn trượt
Đế giày chính là bộ phận quan trọng nhất đối với giày leo núi, quyết định chức năng của đôi giày. Khi lựa chọn giày bạn cần lưu ý chọn thiết kế đế giày phù hợp với địa hình. Ở bài viết này Viettrekking chỉ nói đến vấn đề làm thế nào để chọn những loại thông dụng và đa dụng nhất.
Đế giày leo núi nên chọn loại được làm từ cao su vì cao su có khả năng chịu mài mòn tốt, cứng hơn, ít đàn hồi hơn so với giày thể thao, chạy bộ thông thường nhưng vẫn mềm và đàn hồi tốt hơn nhiều so với các loại giày bảo hộ. Khi tham gia các hoạt động leo núi, trekking đôi giày của bạn sẽ hoạt động với cường độ mạnh, va chạm và ma sát nhiều hơn, chính vì thế đế giày leo núi yêu cầu phải cứng hơn, bền hơn, để ít bị hao mòn, bảo vệ bàn chân tốt hơn.
Ngoài chất liệu thì một trong những yếu tố quan trọng không kém quyết định khả năng chống trơn trượt nữa chính là phần đế nên có những đường rãnh giúp tăng cường độ ma sát và giảm thiểu tối đa khả năng chống trơn trượt. Với những nơi địa hình có nhiều bùn đất, sình lầy, ẩm ướt thì bạn nên lựa chọn giày được đường rãnh sâu và to, ngược lại với những nơi có nhiều sỏi đá thì phần rãnh này nên nhỏ và nhiều hơn.
4. Chất liệu bên ngoài có tính thẩm mỹ cũng như độ bền sử dụng
Chất liệu bên ngoài của những đôi giày leo núi chuyên dụng cũng được nhiều người đặc biệt chú ý. Một số loại chất liệu được sử dụng phổ biến hiện nay có thể kể đến như sau:
- Chất liệu da lộn: Da lộn là một loại chất liệu có độ bền sử dụng cao và được sử dụng trong hầu hết các dòng giày hiking bởi chúng có khả năng chống nước và chống xước rất tốt. Tuy nhiên, nhược điểm của da lộn chính là không có trọng lượng nhẹ như những loại vải thông thường và dễ bị bám bẩn hơn.
- Chất liệu tổng hợp: Chất liệu tổng hợp cũng thường được rất nhiều nhà sản xuất lựa chọn. Những đôi giày leo núi chuyên dụng thường được kết hợp giữa chất liệu vải thông thoáng với da lộn sẽ giúp chúng sở hữu tất cả những ưu điểm của các chất liệu: độ bền của da lộn và độ nhẹ của các loại chất liệu khác.
5. Các lớp lót bên trong của giày leo núi, giày trekking
Các lớp lót bên trong của giày leo núi, giày trekking cũng rất quan trọng bởi chúng sẽ tiếp xúc trực tiếp với đôi chân của bạn cũng như ảnh hưởng tới độ êm ái khi di chuyển. Ở mỗi loại giày lớp bên trong lại khác nhau và sự khác nhau này không quyết định đến mục đích hay địa hình sử dụng mà thường liên quan tới khí hậu, nhiệt độ khi sử dụng.
Thường khi chọn giày ta nên chọn loại có lớp lót trong đủ độ êm, độ đàn hồi, giúp ôm chân mà không gây gò bó, tạo sự linh hoạt ngay cả khi bạn lựa chọn được size giày vừa khít, di động theo sự chuyển động của bàn chân. Đặc biệt phần vải lót này còn có tác dụng làm giảm ma sát và tình trạng bị phồng rộng khi phải di chuyển quá nhiều đó.
Mặt trong của giày phổ biến nhất là bằng Airmesh, tức loại vải có lỗ khá lớn (như mùng chống muỗi), chất liệu này giúp thoáng khí, thoát hơi, không bị hầm chân mà lại khá êm ái.
6. Chọn size giày phù hợp
Chọn size giày leo núi, giày trekking như thế nào tưởng chừng như là việc đơn giản nhất, thế nhưng vẫn có rất nhiều người lại mắc sai lầm trong việc lựa chọn size giày phù hợp với chân. Suy nghĩ thường gặp nhất là size giày thường và size giày leo núi sẽ giống nhau, nhưng thực tế để lựa được một đôi giày leo núi mang lại sự thoải mái nhất thì phức tạp hơn một chút.
Khi leo núi, trekking hay hiking, bạn sẽ phải di chuyển trong một thời gian dài, cùng với việc mang sức nặng của cơ thể và ba lô đồng thời liên tục ma sát vào giày, điều này sẽ khiến chân bạn bị phù ra. Vì vậy, nếu chọn một đôi giày leo núi quá vừa khít với chân thì bạn có thể gặp các nguy cơ sau: Phồng rộp da do ma sát, bầm đen các móng chân do bị ép nén với mũi giày (trường hợp này hay gặp khi đi xuống dốc), đau các khớp ngón chân do bị đè nén. Nếu các vấn đề trên trở nên tồi tệ có thể bạn sẽ khó lòng tiếp tục cuộc hành trình.
Lời khuyên đúng đắn là các bạn nên chọn size giày leo núi lớn hơn 0.5 đến 1 size so với giày bình thường bạn hay mang hàng ngày. Ngoài thông số về size, giày leo núi còn tùy thuộc vào form giày, form thường gặp nhất là form phổ thông cho mọi loại chân nhưng cũng có loại form dành cho kiểu bàn chân dài, thanh mảnh, có loại form thì dành cho kiểu chân bè, mập. Tùy thuộc vào từng form dáng khác nhau mà bạn có thể lựa chọn cho mình một size phù hợp.
Một điều cần lưu ý là bạn nên thử giày vào cuối ngày. Bàn chân bạn thường nở ra đôi chút sau các hoạt động trong ngày và như vậy cuối ngày là thời điểm chân bạn có kích thước to nhất. Điều này sẽ giúp bạn tránh mua phải giày quá nhỏ.
Tuy nhiên bạn cũng không nên lựa chọn cho mình những đôi giày có size to bởi chúng sẽ gây khó khăn và bất tiện khi di chuyển.
Sau khi đọc bài viết này, bạn đã tự tin để chọn giày leo núi, giày trekking chưa? Chúc bạn chọn được một đôi giày phù hợp để có những chuyến đi an toàn!
